Πέρασαν 23 χρόνια από τον φονικό σεισμό της 7-9-1999, κατά τον οποίο πολλοί άνθρωποι, βρήκαν τραγικό θάνατο στα Κτίρια-Φέρετρα που κατέπεσαν.
Του Αλέξη Αναγνωστάκη, Ποινικολόγου, Δικηγόρου Θυμάτων
Υπό το κράτος τότε, του πανικού εκ της καταστροφής, οι αρχικές διακηρύξεις της Εξουσίας, ήταν μεγαλόστομες, π.χ. “πως το μαχαίρι.. θα φτάσει στο κόκκαλο των υπευθύνων” και άλλα βαρύγδουπα.
Ωστόσο, από της καταπλάκωσης των ανθρώπων τους, μέχρι και σήμερα, οι συγγενείς, ενεπλάκησαν σε ατέρμονους και ψυχοφθόρους, δικαστικούς αγώνες. Και εγκαταλείφτηκαν παρά της Πολιτείας.
Ενδεικτικά, παραθέτουμε την πορεία των Δικαστικών Αγώνων της RICOMEX :
Α. ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ:
Στα ερείπια του Εργοστασίου της RICOMEX, καταπλακώθηκαν 45 άτομα εκ των οποίων 39 εργαζόμενοι..!
Το κτίριο χαρακτηρίστηκε “φέρετρο”.
Ήταν εντελώς διαφορετικό, από αυτό, της Αδειας. Είχε αυθαίρετες επεκτάσεις και επιβαρύνσεις.
Απαγγέλθηκε κατηγορία, κατά 25 προσώπων. Έφυγαν κατά την Προδικασία, 21 άτομα..!
Από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αθηνών, έμειναν να δικαστούν τέσσερις (4) Μηχανικοί.
Στο άνω Δικαστήριο, απαλλάχτηκαν δύο.
Εμειναν δύο (2) Μηχανικοί, που δικάστηκαν για 39 ανθρωποκτονίες σε 5 χρόνια φυλάκιση.
-Με αναστολή εκτέλεσης της ποινής- .
Στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αθηνών, απαλλάχτηκαν και αυτοί. (Δύο μηχανικοί).
Κατά την απαλλαγή τους, ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου ανακοίνωσε, ότι πολλοί που είχαν ανάμειξη στην τραγωδία, δεν έφτασαν ποτέ, στο Εφετείο. Δηλαδή, ξέφυγαν στις διαδρομές.
Η απαλλαγή, έφερε σε παροξυσμό τους Συγγενείς των θυμάτων.
Πολλοί από αυτούς έξαλλοι, φώναζαν ειρωνικά στο Ακροατήριο, πως, “θα υποβάλλουν μήνυση κατά της Πάρνηθας, που ήταν το επίκεντρο του σεισμού”.
Β. ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ.
Επιδικάστηκαν στα μέλη των οικογενειών των θυμάτων μετά από πολύχρονους δικαστικούς αγώνες, ισχνές αποζημιώσεις για ψυχική οδύνη. Π.χ. 40.000 ευρώ για κάθε γονιό που έχασε το παιδί του. Και 17.000 ευρώ, για κάθε αδελφό που έχασε τον αδελφό του κ.λ.π.
Οι αποζημιώσεις αυτές, ουδέποτε καταβλήθηκαν από την RICOMEX ή από άλλο υπόχρεο, κατά τις Αποφάσεις.
Λίγες ημέρες πριν της κοινοποιηθούν οι Aποφάσεις, η RICOMEX, μετέφερε την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη κατά ένα μέρος. Κατά άλλο μέρος, απορροφήθηκε από την Βελγική εταιρεία “RECTICEL”.
Κατά το Ελληνικό μέρος, κηρύχθηκε σε κατάσταση “πτωχεύσεως”.
Στην Ελλάδα, έμειναν μόνο δύο Ακίνητα, που δεν μπορούσαν να μετακινηθούν και να μεταφερθούν έξω.
Η αξία τους εκτιμήθηκε στα 3.521.230 ευρώ. Αυτά, έπρεπε να μοιραστούν στους βαρειά τραυματίες που καταπλακώθηκαν και επέζησαν και στις οικογένειες των τριάντα εννέα (39) νεκρών.
Όμως, προτεραιότητα πήραν ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ, ΤΟ ΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ. Ισχνά υπολείμματα έμειναν μόνο, για μερικά από τα θύματα.
Οι αποζημιώσεις εκδόθηκαν από Δικαστήρια, μέχρι και την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. -Όπου προσέφευγαν οι υπαίτιοι-.
Αυτό το μέγεθος των Δικαστικών αγώνων, εξουθένωσε τους συγγενείς των θυμάτων, ηθικά και ψυχικά.
Γ. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ.
Η Πολεοδομία, κρίθηκε επίσης υπαίτια της κατάρρευσης του κτιρίου. Διότι, κατ’ αρχήν, είχε χάσει τους φακέλλους Ανέγερσης του Κτιρίου. Δεν έλεγξε τις παρανομίες της Αδειας. Τις αυθαίρετες κατασκευές. Και τις παράνομες επεκτάσεις του κτιρίου. Και γιατί δεν είχε πραγματοποιήσει ελέγχους, στο Κατασκευαστικό στάδιο.
Στα Διοικητικά Δικαστήρια, έφτασαν οι υποθέσεις μέχρι το Συμβούλιο της Επικράτειας.
Τελικά κρίθηκε, η υποχρέωση αποζημίωσης της Πολιτείας.
Το Δημόσιο έφυγε, εξ αρχής. Υπεύθυνη θεωρήθηκε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αττικής.
Υστερα η Περιφέρεια Αττικής. Και τέλος, ο τοπικός Δήμος.. ΑΧΑΡΝΩΝ!! ο οποίος δεν κατέβαλε ποτέ κανένα ποσό.
Τα παιδιά των θυμάτων, που τότε ήταν 9 και 10 ετών και ζητούσαν διατροφή, σήμερα είναι τριάντα δύο και τριαντατριών ετών.
Στις δίκες της RICOMEX παρατηρήθηκε, η μεγαλύτερη στην ιστορία του Σώματος αντίφαση, μεταξύ Αστικών και Ποινικών δικαστηρίων.
Ο Άρειος Πάγος, κατά τις Αστικές δίκες, θεώρησε ενόχους τους Μηχανικούς κ.λ.π με ενδεχόμενο δόλο. Δηλαδή, πως προέβλεψαν την κατάρρευση του κτιρίου, κατά την κατασκευή. Και αποδέχτηκαν την κατάρρευσή του. Και την θανάτωση των εργαζομένων.
Τα Ποινικά δικαστήρια, τους κήρυξαν αθώους. Δηλαδή, χωρίς καμία ευθύνη. Ούτε από απλή αμέλεια.
Κανένας Ιδιοκτήτης ή Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, ή άλλος υπεύθυνος δεν καταδικάστηκε ποινικά. Ούτε κατέβαλε αστική αποζημίωση.
Καμία Κοινωνική Υπηρεσία ή άλλη, δεν συμπαραστάθηκε ούτε επιλήφθηκε, στην ορφάνεια των Ανηλίκων. Και στους Ανάπηρους.
Το περίφημο “μαχαίρι” που θα έφτανε στο κόκκαλο των ευθυνών, δεν έφτασε ποτέ εκεί.
Αντίθετα το “μαχαίρι” λάβωσε ανεπανόρθωτα, τις καρδιές των Ανάπηρων που επέζησαν, τους συγγενείς των θυμάτων και προσέβαλε την μνήμη των νεκρών.
Υπό τα άνω δεδομένα, κρίνεται απαραίτητο επιτέλους, να καθιερωθούν και να λαμβάνονται πρόσφορα, αποτελεσματικά και γρήγορα μέτρα, για να μην επαναλαμβάνονται τέτοια φαινόμενα, σε όμοιες ή παρεμφερείς περιπτώσεις, που δυστυχώς δεν λείπουν!