Με σχέδιο νόμου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που κατατέθηκε στη Βουλή τροποπούνται διατάξεις του Σωφρονιστικού Κώδικα αναφορικά με τη διαδικασία εισαγωγής ασθενών κρατουμένων σε θεραπευτικά καταστήματα κράτησης και νοσηλευτικά ιδρύματα καθώς και με τις προϋποθέσεις χορήγησης τακτικών αδειών καταδίκων.
Του ΑΝΤΩΝΗ ΜΠΙΔΕΡΗ, δικηγόρου
Με τις προτεινόμενες διατάξεις του άρθρου 1 επιχειρείται να αποφεύγεται ο συνωστισμός ασθενών κρατουμένων στα θεραπευτικά καταστήματα κράτησης για θεραπευτική ή ψυχιατρική εξέταση ή νοσηλεία, σε περιπτώσεις που αυτή δύναται να παρέχεται από τα κατά τόπους δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα του τόπου κράτησης ή όμορης περιφερειακής ενότητας.
Ταυτόχρονα, επιχειρείται η περαιτέρω εξειδίκευση του καθεστώτος χορήγησης αδειών κρατουμένων, καθώς έχουν παρατηρηθεί αυξανόμενα περιστατικά παραβίασης των όρων της άδειας.
Νοσηλεία Κρατουμένων
Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 30 του Σωφρονιστικού Κώδικα σύμφωνα με το σχέδιο νόμου αντικαθίστανται ως ακολούθως:
«1. Κρατούμενοι των Καταστημάτων Κράτησης, εκτός εκείνων του Συγκροτήματος Καταστημάτων Κράτησης Κορυδαλλού, που ασθενούν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους, καθώς και εκείνοι που παρουσιάζουν έντονα προβλήματα ψυχικής υγείας εισάγονται στο αναρρωτήριο του Καταστήματος ή περιορίζονται σε ειδικό τμήμα. Εφόσον το επιβάλλει η κατάστασή τους, με πρόταση και γνωμάτευση του αρμοδίου ιατρού του Καταστήματος Κράτησης και κατόπιν εντολής του Διευθυντή της οικείας κλινικής, μετάγονται σε ειδική 4 θεραπευτική ή ψυχιατρική μονάδα του πλησιέστερου νοσοκομείου της περιφερειακής ενότητας όπου εδρεύει το Κατάστημα Κράτησης ή σε αντίστοιχη μονάδα νοσοκομείου της ίδιας περιφέρειας. Εφόσον κριθεί απαραίτητο από τον Διευθυντή της οικείας θεραπευτικής ή ψυχιατρικής μονάδας, οι ασθενείς κρατούμενοι εισάγονται με εντολή του σε ειδικό θεραπευτικό Κατάστημα Κράτησης, όπου υποβάλλονται σε αναγκαία μέτρα νοσηλείας ή θεραπευτικά προγράμματα. Η παραμονή των κρατουμένων στο αναρρωτήριο Καταστήματος Κράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα (1) μήνα». 2. Κρατούμενοι ασθενείς των οποίων η νοσηλεία δεν είναι δυνατή σε αναρρωτήρια των Καταστημάτων Κράτησης ή στα ειδικά θεραπευτικά καταστήματα του Συγκροτήματος Καταστημάτων Κράτησης Κορυδαλλού, παραπέμπονται σε δημόσιο νοσοκομείο της περιφερειακής ενότητας στην οποία αυτά εδρεύουν. Εάν δεν είναι δυνατή η νοσηλεία στο νοσοκομείο αυτό, παραπέμπονται με εντολή του Διευθυντή της οικείας κλινικής στο πλησιέστερο δημόσιο νοσοκομείο περιφερειακής ενότητας στην οποία λειτουργεί άλλο Κατάστημα Κράτησης.».
Πως θα χορηγούνται οι άδειες
Ακόμη σχετικά με τη χορήγηση τακτικών αδειών το σχέδιο νόμου προβλέπει την τροποποίηση του άρθρου 55 του Σωφρονιστικού Κώδικά ώστε οι τακτικές άδειες χορηγούνται εφόσον:
«1. (1) Ο κατάδικος: α) εκτίει ποινή φυλάκισης μέχρι πέντε (5) έτη και έχει εκτίσει πραγματικά το ένα δέκατο (1/10) της ποινής του, β) εκτίει στερητική της ελευθερίας ποινή μέχρι δέκα (10) έτη και έχει εκτίσει πραγματικά το ένα πέμπτο (1/5) της ποινής του, γ) εκτίει στερητική της ελευθερίας ποινή άνω των δέκα (10) ετών και έχει εκτίσει πραγματικά τα δύο πέμπτα (2/5) της ποινής του, δ) εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης και έχει εκτίσει πραγματικά τουλάχιστον δώδεκα (12) έτη. Κατ’ εξαίρεση, σε αυτόν που καταδικάστηκε σε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης για παράβαση της παρ. 2 του άρθρου 380 του Ποινικού Κώδικα, τακτικές άδειες χορηγούνται εφόσον έχει εκτίσει πραγματικά τα δύο πέμπτα (2/5) της ποινής του και η κράτηση έχει διαρκέσει τουλάχιστον δύο έτη. Αν στον κατάδικο έχουν επιβληθεί περισσότερες στερητικές της ελευθερίας ποινές και δεν έχει γίνει προσμέτρησή τους σε μία συνολική ποινή, κατά το άρθρο 94 του Ποινικού Κώδικα, για τον υπολογισμό της ποινής που εκτίεται κατά την έννοια της παρούσας διάταξης, λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των επί μέρους ποινών. (2) Δεν εκκρεμεί κατά του καταδίκου ποινική διαδικασία για αξιόποινη πράξη σε βαθμό πλημμελήματος που ενέχει πράξεις βίας ή απειλής βίας κατά προσώπων και πραγμάτων ή κακουργήματος ή διαδικασία εκτέλεσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης ή έκδοσης σε τρίτη χώρα. (3) Εκτιμάται ότι δεν υπάρχει κίνδυνος τελέσεως, κατά τη διάρκεια της άδειας, νέων εγκλημάτων. (4) Συντρέχουν λόγοι που δικαιολογούν την προσδοκία ότι δεν υπάρχει κίνδυνος φυγής και ότι ο κρατούμενος δεν θα κάνει κακή χρήση της αδείας του. Για να διαπιστωθεί αν συντρέχει αυτή η προϋπόθεση εκτιμώνται ιδίως: α) η προσωπικότητα του κατάδικου και η εν γένει συμπεριφορά του μετά την τέλεση της πράξης κατά τη διάρκεια της κράτησης σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 69 και κατά τη διάρκεια των αδειών, που ενδεχομένως του έχουν ήδη χορηγηθεί, β) η ατομική, επαγγελματική και κοινωνική κατάσταση του ιδίου και της οικογένειάς του, καθώς και οι τυχόν οικογενειακές του υποχρεώσεις, γ) η ωφέλεια, την οποία μπορεί να έχει για την προσωπικότητα του καταδίκου και τη μελλοντική του εξέλιξη η λήψη μέτρων για τη σταδιακή επάνοδό του σε καθεστώς πλήρους ελευθερίας.».
Διάρκεια της άδεια Κρατουμένων
Τέλος ως προς την διάρκεια της χορηγούμενης άδειας το ίδιο νομοσχέδιο προβλέπει:
«1. Η τακτική άδεια διαρκεί από μία έως πέντε ημέρες, στις οποίες συνυπολογίζονται οι Κυριακές και οι αργίες. Εφόσον ο κατάδικος έχει ήδη εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο τα τρία πέμπτα (3/5) της ποινής του και σε περίπτωση ποινής ισόβιας κάθειρξης δεκατέσσερα έτη, η διάρκεια της άδειας μπορεί να αυξάνεται έως τις έξι (6) ημέρες, οι οποίες υπολογίζονται κατά τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο. Η συνολική διάρκεια των αδειών ενός καταδίκου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις σαράντα πέντε (45) ημέρες το έτος. Στους καταδίκους, οι οποίοι λαμβάνουν τακτική άδεια και δηλώνουν τόπο μετάβασης που απέχει από το κατάστημα κράτησής τους πέραν των τριακοσίων χιλιομέτρων ή κατοικούν σε νησιά που αντιμετωπίζουν συγκοινωνιακές δυσχέρειες, χορηγείται, με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση του διευθυντή της φυλακής, επιπλέον μία (1) ημέρα για τη μετάβαση και μία (1) ημέρα για την επιστροφή τους, οι οποίες δεν υπολογίζονται στη συνολική διάρκεια αδειών κάθε έτους.»
