Του Νίκου Νικολετάκη
Με την κατάθεση του ιατροδικαστή Χρήστου Kραββαρίτη συνεχίστηκε σήμερα η δίκη της Ρούλας Πισπιρίγκου. Ο τεχνικός σύμβουλος της κατηγορουμένης απάντησε αρχικά σε ερωτήσεις που υπέβαλλε σύνεδρος και ακολούθησαν οι ερωτήσεις από τον Δημήτρη Γεωργακόπουλο, δικηγόρο υποστήριξης της κατηγορίας.
Για μια ακόμα μέρα ο ιατροδικαστής επέμεινε ότι η κεταμίνη δεν συνέδραμε στον μηχανισμό θανάτου
Κραββαρίτης: Η κεταμίνη είναι ήσσονος σημασίας από τις άλλες ουσίες. Έχει πνευμονικό οίδημα και δεν αξιολογήθηκε. Η ισχαιμία του μυοκαρδίου πάλι δεν αξιολογήθηκε. Και πάλι δεν θα συνέδραμε η κεταμίνη στον μηχανισμό θανάτου. Ο ιατροδικαστής θα έπρεπε να έχει και μικροσκοπική κρίση αλλά σίγουρα ο καθένας έχει την δική του μέθοδο.
Σύνεδρος: Την κεταμίνη όταν ελήφθη δεν επιβάρυνε τον οργανισμό;
Μ. Οποιοδήποτε οργανισμός που είναι επιβαρυμένος, οποιοδήποτε και να πάρει (δεν άκουσα καλά….) θεωρείται ως επιβάρυνση.
Σύνεδρος: Τα κατασταλτικά πόσο χρόνο κάνουν να ενεργήσουν; Τα τελευταία τα πήρε στις 12 και έγινε στις 2.30 η αανακοπή.
Μ. Συνδυάζονται και αθροίζονται. Ο χρόνος είναι απροσδιόριστος. Όταν βρίσκεται η ουσία στο αίμα , είναι ενεργή στα όργανα. Αν μου τα έδινε ο κ.Μπουζιάνης τα μακροσκοπικά στοιχεία για την καρδιά θα μπορούσα να σας πω ακριβώς τον χρόνο που ενήργησαν τα φάρμακα.
Σύνεδρος: Θα έπρεπε να κοπούν τα αντιεπιληπτικά φάρμακα απότομα;
Μ. Οποιοσδήποτε ασθενής έχει λοίμωξη, που είναι παράγοντας στρες οπότε κατασταλτικά. Γίνεται επαναξιολόγηση της δοσολογίας. Έπρεπε ο νευρολόγος θεωρώ να μειώσει κάποιες δόσεις και να αλλάξει το πλαίσιο.
Δ. Γεωργακόπουλος – Δικηγόρος υποστήριξης της κατηγορίας: Ο πρώτος γιατρός που φτάνει στον θάλαμο είναι η κα. Κουρούση και έχει πει ότι άκουσε ένα βρόγχο, το κεφάλι γυρισμένο προς τα δεξιά, κυάνωση κτλ.
Η κα.Κουρούση είπε ότι το παιδί δεν είχε αναπνευστικό ψιθύρισμα. Ήταν με βραδυκαρδία. Στο δικαστήριο είπε ότι άκουσε τις 32 σφίξεις και άλλη μέρα κατάθεσε 32 σφίξεις. Μπορεί να είναι από την προσπάθεια του βηματοδότη;
Μ. Η βραδυκαρδία δεν συνάδει με την χρήση της κεταμίνης. Η ταχυκαρδία συνδέεται με την κεταμίνη. Αν μιλάει η κα.Κουρούση για βραδυκαρδία έπρεπε ακόμα περισσότερο να το ελέγξει.
Γεωργακόπουλος: Η κα.Κουρούση δεν έχει μπροστά της δηλαδή έναν νεκρό ανθρώπο;
Μ. Από την στιγμή που υπάρχουν σφίξεις, υπάρχει ζωή. Τώρα αν είναι φθίνουσες οι σφίξεις είναι άλλο θέμα. Είναι σαν να λέμε είσαι λίγο έγκυος. Δεν γίνεται αυτό. Το γεγονός βέβαια είναι ότι οι συνάδελφοι ήταν συνθήκες επείγουσας ιατρικής.
Γεωργακόπουλος: Στις 14.35 έφτασε ο Τζιούβας με την ομάδα της ΜΕΘ. Είναι νεκρή η Τζωρτζίνα;
Μ. Επί σχεδόν μια ώρα η ομάδα προσπαθεί να επαναφέρει το παιδί. Την ώρα που την βρήκαν είχε ζωτική αντίδραση αλλά δεν κατάφερε να επανέλθει. Για να συνεχίζουν την ΚΑΡΠΑ όταν υπάρχουν κάποιες ενδείξεις σημαίνει ότι κάτι αντιδρά. Όταν περνάει μετά από 15 λεπτά. Για να συνεχίσει σημαίνει με την εμπειρία της ότι ήταν δυνατόν να επανέλθει.
Γεωργακόπουλος: Ο κ. Τζιούβας έχει καταθέσει ότι στις 14.30 ουδέποτε καταφέραμε να το επαναφέρουμε στην ζωή.
Μ. Είναι η θέση του κλινικού γιατρού. Και εγώ δεν είμαι κλινικός γιατρός αλλά το παιδί είχε σφίξεις αρχικά. Υπήρχε εξελισσόμενο το φαινόμενο του ηλεκτροδιαφορικού μηχανισμού. Για μένα είχε ζωτική αντίδραση.
Κούγιας: Κατά τη διασωλήνωση και στις 14.35 δεν υπήρχε μόνιτορ.
Γεωργακόπουλος: Όσον αφορά στο ροκουρόνιο. Μας είπαν ότι δόθηκε για μυοχαλάρωση. Ο Μπουζιάνης είπε ότι είναι φυσιολογικό ότι δεν βρέθηκε γιατί δόθηκε μεταθανάτια. Μπορείτε να μας πείτε τον χρόνο χορήγησης του ροκουρόνιου σε σχέση με το χρόνο χορήγησης της κεταμίνης;
Μ. Το ροκουρόνιο που το βρίσκει μόνο ο κ.Ράικος και όχι η κα.Λευκίδου. Εάν βρέθηκε στο αίμα δόθηκε εν ζωή και όχι μετά θάνατον.
Γεωργακόπουλος: Ο κ.Μπουζιάνης έκανε νεκροψία – νεκροτομή σε άμεση επαφή με την σορό. Για ποιον λόγο κατά την κρίση την δική σας;
Κούγιας: Είναι υποχρεωμένος να πάρει την πρόταση του κ.Ράικου
Γεωργακόπουλος: Για ποιον λόγο ανατρέπεται η δουλειά του κ.Μπουζιάνη;
Μ. Σας κατέγραψα χθες γιατί έπρεπε να υπάρχει μια πιο ενδελεχής εξέταση.
Μ. Νεκροτομή στην ουσία δεν έγινε. Τα όργανα συνελέχθησαν και εστάλησαν κατευθείαν για ιστοπαθολογική. Ένα copy paste από τον κ. Ράικο. Η θανατηφόρος δηλητηρίαση άπτεται κάθε περιστατικού. Έπρεπε να μας πει ποια στοιχεία. Δεσμεύθηκε πλήρως από το πόρισμα του Ράικου, που έφερε παραδείγματα τα οποία ήταν άσχετα με το περιστατικό. Το πόρισμα του Μπουζιάνη δεν θέλω να πω ότι είναι διάτρητο, είναι βαριά λέξη. Θα πω ότι είναι ανορθόδοξο.
Γεωργακόπουλος: Η κα. Δημακοπούλου είπε για υποθρεψία σε έδαφος επιληψίας, σε έδαφος…. Τέμνονται με την δική σας αιτία.
Μ. Έχετε δίκιο. Φαίνονται διαφορετικά. Η κα. Δημακοπουλου μελέτησε πλήρως και τα κατέγραψε κλινικά.
Γεωργακόπουλος: Μιλά για τα παραδείγματα του Ράικου που είχε στο πόρισμα. Η κεταμίνη κυκλοφορεί εκτός νοσοκομείων.
Μ. Χρησιμοποιείται κατά κόρον ως special-K. Σπανίως όμως έχω δει τοξικομανείς που χρησιμοποιούν κεταμίνη.
Κούγιας: Είστε ιατροδικαστής και συγχρόνως είστε πραγματογνώμονας. Θυμάστε αν υπήρξε περιστατικό πριν το περιστατικό;
Μ. Δεν θυμάμαι να υπάρχει.
Κούγιας Πρώτη φορά στην Ελλάδα πότε ακούστηκε η κεταμίνη;
Μ. Η Κεταμινη έγινε γνωστή μέχρι και στον τελευταίο αδαή από αυτήν την υπόθεση.
Κούγιας: Στο δικαστήριο σας ρώτησαν πως πέθανε με 20.000 λευκά στο Αγλαΐα Κυριάκου και όχι με 27.000 που είχε εννέα μήνες πριν τον θάνατο στο Καραμανδάνειο. Δυστυχώς δεν σας έδωσαν την πληροφορία πως ήταν η γενική κατάσταση του οργανισμού της Τζωρτζίνας.
Μ. Σίγουρα η εξασθένιση του οργανισμού έφερε γενικευμένη διαφοροποίηση στην υγεία της. Οποιοσδήποτε άνθρωπος έχει υποστεί κάποια οργανική βλάβη, βλέπουμε διαφοροποιήσεις. Η Τζωρτζίνα είχε μεγάλη επιβάρυνση, είπα μάλιστα ότι με την κατάσταση αυτή είχε μικρό προσδόκιμο ζωής.
Κούγιας: Οι γιατροί που είπαν ότι η κλινική εικόνα δεν δικαιολογούσε τις ανακοπές, έλεγαν αλήθεια;
Μ. Ένας άνθρωπος που έχει βηματοδότη, γαστροστομία δεν μπορεί να έχει άριστη κλινική εικονα. Δεν θα έπρεπε να παίρνει τόσα πολλά φάρμακα. Το κορίτσι αυτό ήταν φαρμακαποθήκη. Ανά πάσα στιγμή ήταν επίφοβο να υποστεί ανακοπή.
Κούγιας: Απαριθμεί όλα τα φάρμακα που έπαιρνε η Τζωρτζίνα. Γιατί της έδιναν όλα αυτά τα φάρμακα
Μ. Ήταν επιβεβλημένο να τα παίρνει καθώς ήταν ασθενής οργανισμός. Και πολυφάρμακο μπορεί να επιφέρει κάποιες βλάβες απρόσμενες.
Κούγιας: Λέει για κάποια φάρμακα που δεν τα έπαιρνε και μετά της δόθηκαν για πρώτη φορά
Μ. Προφανώς η ομάδα διέκρινε κάποια επιδείνωση. Από αυτά που είπατε τώρα καταλαβα ότι ίσως οι γιατροί διέκριναν φάρμακοανθεκτική επιληψια. Ήταν ωρολογιακη βόμβα που κάποια στιγμή θα ξεσπούσε.
Κούγιας: Οι γιατροί είπαν ότι δεν έπασχε από επιληψία. Έπρεπε να της δώσουν αυτά τα φάρμακα;
Μ. Αυτά τα φάρμακα έχουν σκοπό να ελέγχουν τον σπασμό από επιληψία. Επισήμως υπάρχει αυτό στην παραγγελία.
Κούγιας: Άρα επιβαρύνεται περαιτέρω με τα καινούργια φάρμακα που της δίνουν. Της έδωσαν και Αερολίν.
Μ. Άρα είχε δυσχέρεια στην αναπνοή που λέγαμε χθες για το παιδί.
Κούγιας: Μέσω γαστροστομίας λαμβάνει και άλλα φάρμακα.
Μ. Το πρώτο είναι γαστροπροστασία. Οι άλλες ουσίες είναι βαριά ναρκωτικά και κάνει δράση με τα άλλα. Το κορίτσι ήταν σε συνεχή καταστολή. Επομένως υπήρχε μια ενεργός λοίμωξη.
Κούγιας: Όλοι οι γιατροί στην ανάκριση και στις καταθέσεις έχουν πει αλήθεια για την κλινική εικόνα του παιδιού που είχε χάσει βάρος, όλα του τα όργανα είχαν βλάβη. Προσδόκιμο ζωής πόσο θα είχε ένα τέτοιο παιδί;
Μ. Άγνωστο αλλά θα μπορούσε να επιφέρει θάνατο όχι απλά χωρίς την κεταμίνη, χωρίς τα μισά φάρμακα αυτά που λάμβανε το παιδί. Με σεβασμό στους συναδέλφους, η επιστήμη δείχνει ότι η κλινική εικόνα της ήταν επιφόβου ή υψηλού κινδύνου.
Ο Κούγιας αναφέρει την κα. Πελεκούδα. Δικαιούται έστω και ένας γιατρός να κάνει λόγο για άριστη κλινική εικόνα;
Μ. Εισαγωγή ενός ατόμου σε ΜΕΘ σημαίνει ότι ο οργανισμός θέλει περαιτέρω εξειδικευμένη ενίσχυση. Το νοσοκομείο της Πάτρας είναι από τα πλέον οργανωμένα και καλά νοσοκομεία στην Ελλάδα. Για να το στείλει στο Αγία Σοφία σημαίνει ότι έπρεπε να πάει στο πιο εξειδικευμένο γιατί η εικόνα του παιδιού ήταν υψηλού κινδύνου. Ήταν πρακτικά πυριτιδαποθήκη. Δεν μπορούσε κάποια στιγμή αυτό το παιδί να επιβιώνει. Και ένας εύρωστος οργανισμός με τις πολλαπλές νοσηλείες επιβαρύνεται. Δεν μπορεί η επιστημονική συνέπεια να πει ότι το παιδί δεν ήταν υψηλού κινδυνου.
Κούγιας: Αναφορά για πέντε επεισόδια της Τζωρτζίνας. Ο οργανισμός της υφίστατο κορεσμό και του έβαζαν το παιδί συνέχεια μάσκα οξυγόνου.
Μ. Δεν αντέχει το οξυγόνο και γι’αυτό του έβαζαν μάσκα. Συνεχώς παίρνει κατασταλτικά, κάποια στιγμή θα σκάσει.
Κούγιας: Στα αναγνωστέα θα έχουμε κάποια μηνύματα της κατηγορουμένης προς τον σύζυγό της. Σε αυτά η κατηγορούμενη, δηλαδή η δολοφόνος, να στέλνει στον σύζυγό της ότι πρέπει να βάλει μάσκα οξυγόνου γιατί αλλιώς θα αποκορεστεί. Την έχουν εμφανίσει ως τέλεια τοξικολόγο κτλ. Θα είχε την δυνατότητα να ρωτήσει γιατρό από αγωνία έχει συνεχώς αυτή την συμπεριφορά, ότι τι θα γίνει με την κόρη μου; Τι θα απαντούσε ο γιατρός αφού ξέρουμε ότι θα πεθάνει κάποια στιγμή;
Μ. “Πρέπει να σφίξεις την καρδιά σου. Πρέπει να είσαι προετοιμασμένη ότι μπορεί να γίνει κάτι άσχημο”.
Κούγιας: Γιατί ο κ.Τζιούβας δεν ανέγραφε τα φάρμακα που είχε δώσει στο παιδί;
Μ. Δεν μπορώ να ξέρω τους λόγους.
Κούγιας: Ο ανεκδιήγητος ο Ράικος είπε ότι είχε τα φάρμακα σπίτι του και τα έφερε στο δικαστήριο μετά από κάποιους μήνες.
Μ. Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν βλέπω αναισθητικό στην προσπάθεια διασωλήνωσης.
Κούγιας: Γιατί δεν έστειλαν τον σωλήνα διασωλήνωσης προς εξέταση;
Μ. Εξετάζοντας τον σωλήνα διασωλήνωσης. θα προέκυπτε ζωτική αντίδραση. Θα προκαλούσε αιμορραγική διήθηση στα χείλια και αλλού. Εμένα ως ιατροδικαστής άλλοτε μου το στέλνουν, άλλοτε δεν μου το στέλνουν για να εξετάσω τον σωλήνα. Αυτό είναι επιλογή των γιατρών.
Κούγιας: Ο κ.Ραικος είπε οτι αποκλείεται να έχει υποπέσει το ιατρικό προσωπικό σε αμέλεια επειδή είναι έμπειρο. Όμως μπέρδεψε τις 32 σφίξεις με τον βηματοδότη.
Μ. Είπα τις ενστάσεις μου ως προς την διερεύνηση.
Κούγιας: Το οξύμετρο μπορεί να μπερδέψει καρδιακό παλμό στον βηματοδότη;
Μ. Ένα έμπειρο προσωπικό και νοσοκομείο που είναι η κορωνίδα των νοσοκομείων δεν γίνεται να το μπερδέψει.
Κούγιας: Η μιδαζολάμη γιατί δόθηκε;
Μ. Την δίνουμε μαζί με την κεταμίνη για να …
Κούγιας: Αφού λένε οι γιατροί ότι δεν έδωσαν κεταμίνη, άρα πρέπει η κατηγορούμενη να έδωσε την κεταμίνη, το ροκουρόνιο, την μιδαζολάμη. Γιατί να τα δώσει;
Μ. Ακόμα κι εγώ να βάλω όλες αυτές τις ουσίες στην λειψή γνώση κλινικής που έχω και να τις χορηγήσω σωστά και να επιφέρω το αποτέλεσμα, δεν θα μπορούσα να το κάνω. Την μιδαζολάμη και τις άλλες τις λέω “ορφανές” ουσίες γιατί δεν εντοπίστηκαν.
Κούγιας: Αποκλείεται να το έχει κάνει; Δηλαδή η κατηγορούμενη να έχει βάλει όλα αυτά τα φάρμακα;
Μ. Αυτό θα το αποφασίσει το αξιότιμο δικαστήριο. Το λογικό συμπέρασμα είναι ότι όλα αυτά που δόθηκαν, να έγιναν από ιατρογενείς χειρισμούς. Λογικό συμπέρασμα από την επιστημονική γνώση μου είναι τα φάρμακα αυτά να δόθηκαν κατά τη φάση διασωλήνωσης ως συνεπικουρικά φάρμακα της ΚΑΡΠΑ.
Κούγιας: Ο κ. Ράικος λέει ότι η κεταμίνη χορηγήθηκε από πρόσωπο χωρίς ιατρική ιδιότητα. Υπάρχει γιατρός, τοξικολόγος ή ιατροδικαστής ή ο οποιοσδήποτε με ιατρική ιδιότητα που να βρει κεταμινη και να μπορέσει να διακρίνει αν αυτός που το έκανε είναι γιατρός η όχι;
Μ. Δεν μπορώ να κρίνω. Είναι αυθαίρετο συμπέρασμα. Δεν ξέρω με τι κριτήριο ο κ. Ράικος απέκλεισε τους γιατρούς. Δεν υπάρχουν αποδείξεις, δεν μπορείς να ξεχωρίσεις. Χορηγείται από την πεταλούδα. Είναι ολόκληρη διαδικασία και είναι χρονοβόρο.
Κούγιας: Από την ιατροδικαστική και την ιστοπαθολογική διαβάζουμε στο πόρισμα Ράικου ότι “κατέστειλε ταχύτατα σε ελάχιστα λεπτά την αναπνοή , προκάλεσε άπνοια και επέφερε καρδιακή ανακοπή”. Βλέπετε από αυτά να επήλθε αυτός ο θάνατος;
Μ. Μια σημείωση . Η λέξη “ταχύτατα” επιβεβαιώνει τα λόγια του συνηγόρου που λέει ότι έγινε ενδοφλέβια για την κεταμίνη. Τα ιστολογικά ευρήματα αυτό το αποκλείουν, δεν μπορεί ο θάνατος να οφείλεται στην κεταμίνη.
Κούγιας: Είμαι καρκινοπαθης και παίρνω φάρμακα. Τι είναι η φάρμακοανθεκτική επιληψία; υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το παιδί έπασχε από επιληψία;
Μ. Από το αυτό που γράφεται ότι έχει φαρμακοανθεκτική επιληψία είναι de facto ότι έπασχε από επιληψία.
Κούγιας: Έχει δοκιμαστεί το παιδί με φάρμακα που δέχεται βελτίωση για επιληψία;
Μ. Έχει σοβαροτάτης μορφής επιληψία, η οποία με μίξη φαρμάκων δεν αλλάζει.
Ο… Κασσελάκης
Αίσθηση προκάλεσε η ατάκα του Αλέξη Κούγια για τον Στέφανο Κασσελάκη. Όταν έγινε αναφορά από τον ιατροδικαστή «με την επιληψία δεν ασχολήθηκε κανεις από τους γιατρούς των νοσοκομείων»
Τότε ο Κούγιας είπε: «Τώρα που θα έρθει ο Κασσελάκης θα τα αλλάξει όλα, θα σας ξεδοντιάσει!»
Ακολούθησαν γέλια.
Μετά την διακοπή συνεχίστηκε η διαδικασία
Κούγιας: Ο Ράικος αντί να εξετάσει τα σπλάχνα στη φορμόλη, εξέταζε την φορμόλη.
Μ. Ο κ.Ραικος είναι σαφέστατα πιο έμπειρος από μένα στην τοξικολογία. Εμένα πρώτη φορά στην εμπειρία μου έχει συμβεί.
Έχουμε 57 γιατρούς που καταθέτουν εναντίον της κατηγορουμένης. Έχουμε 4 που καταθέτουν ως δικοί μας μάρτυρες και πρέπει να τους εξουδετερώσω.
Ο κ. Ράικος επιστημονικά έπρεπε να πετάξει και να μην εξετάσει όλα τα βασικά όργανα.
Κούγιας: Ο Μπουζιάνης πήρε από την καρδιά το αίμα. Τι έπρεπε να πει η κα. Σπηλιοπουλου;
Μ. Η Σπηλιόπουλου έπρεπε να πει στον Μπουζιάνη ότι αντενδείκνυται. Το αίμα έπρεπε να ληφθεί από τέσσερις περιφερειακές θέσεις. Από μηριαία αρτηρία, λαγόνια, βραχιόνια αρτηρία. Ο τοξικολόγος έπρεπε να επισημάνει ότι το αίμα ελήφθησε από καρδιά. Η καρδιά είναι το πιο εύκολο προσβάσιμο όργανο για να ληφθεί το αίμα προς εξέταση.
Κούγιας Έχετε δει ποτέ να δίνονται ταυτόχρονα ιστολογική και ιατροδικαστική εξέταση;
Μ. Είναι σπάνιο. Εγώ δεν το έχω ξαναδεί ποτέ.
Κούγιας: Ξερετε κάποιον παγκοσμίως επιστήμονας να μπορεί να πει με βάση το μεταθανάτιο αίμα πόση κεταμίνη χορηγήθηκε εν ζωή;
Μ. Όχι ποτέ. Δεν μπορεί.
Κούγιας: Εδώ βρέθηκε. Τοποθέτηση βηματοδότη απινιδωτή . Εάν σας έλεγα ότι ήταν τέλεια η κατάσταση της καρδιάς…
Μ. Με την λογική φαίνεται αδόκιμο. Είναι επέμβαση που ενέχει κινδύνους, είναι χειρουργική επέμβαση, τον τοποθετεί θωρακοχειρουργος.
Κούγιας: Κεταμίνη, μιδαζολάμη, λιδοκαϊνη… Ορφανές ουσίες
Μ. Κατά κόρον χρησιμοποιούνται στην αναισθησία και εφόσον έγινε αναισθησία χωρίς αυτές τις ουσίες, αυτό με ξεπερνάει.
Κούγιας; Αφού οι γιατροί δεν έβαλαν μιδαζολάμη κτλ η κατηγορούμενη πως χρησιμοποίησε αυτά που δεν χρησιμοποίησαν οι γιατροί και μιδαζολάμη και λιδοκαϊνη και τα άλλα; Πώς εξηγείται;
Μ. Δεν έχει λογική αυτό.
Η δίκη θα συνεχιστεί την επόμενη Τετάρτη με τη συνέχεια της κατάθεσης Κραββαρίτη και της Ουρανίας Δημακοπούλου.
