Σε περίπτωση που η σύμβαση 717 είχε ολοκληρωθεί, την αποφράδα νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 θα είχε αποφευχθεί η τραγωδία των Τεμπών που έστειλε στον άλλο κόσμο 57 συνανθρώπους μας και βύθισε στο πένθος τις οικογένειές τους.
Του ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΥΣΟΥΛΟΥ
Το κατηγορητήριο-φωτιά για 16 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ που καλούνται να απολογηθούν στον ανακριτή Λάρισας
Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα του κατηγορητηρίου-κόλαφος που αποκαλύπτει η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» και συνοδεύει τα 16 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ στο ραντεβού το οποίο αναμένεται να έχουν με τον εφέτη-ανακριτή που χειρίζεται την υπόθεση, κ. Σωτήρη Μπαϊκάμη, τις προσεχείς ημέρες.
Στο πολυσέλιδο δικαστικό έγγραφο (ξεπερνάει τις 100 σελίδες) οι Αρχές κατακρημνίζουν όλα όσα υποστήριξε ο πρώην υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής, όπου ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι κανένα σύστημα ασφαλείας δεν θα μπορούσε να αποτρέψει το ανθρώπινο λάθος! Αντιθέτως, το κατηγορητήριο αποκαλύπτει βήμα προς βήμα για ποιο λόγο η μη υλοποίηση της σκανδαλώδους σύμβασης 717 τελεί «σε άμεσο αιτιώδη σύνδεσμο» με την τραγωδία που συγκλονίζει το πανελλήνιο, καθώς εάν τα κατηγορούμενα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ «μεριμνούσαν και δεν παρέλειπαν την ανάταξη των ανωτέρω ουσιωδών συστημάτων ασφαλείας και ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, μεριμνώντας για την εμπρόθεσμη κατά το αρχικό της, εφικτό, χρονοδιάγραμμα εκτέλεση της σύμβασης 717/14», μετά βεβαιότητας θα αποφευγόταν το προπεριγραφόμενο σιδηροδρομικό δυστύχημα! Σημειώνεται ότι το -μέχρι στιγμής- αφήγημα των εμπλεκόμενων πολιτικών (Σπίρτζη – Καραμανλή) είναι πως το ανθρώπινο λάθος του παντελώς άσχετου και προφυλακισμένου σταθμάρχη (Βασίλη Σαμαρά) ευθύνεται για το πολύνεκρο δυστύχημα που έλαβε χώρα επειδή δύο τρένα κινούνταν αντίθετα επί 20 λεπτά χωρίς κανείς να αντιληφθεί το παραμικρό. Αντιθέτως, η δικαστική Αρχή κρίνει ότι εάν η επίμαχη σύμβαση είχε ολοκληρωθεί και τα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ δεν έκαναν τα στραβά μάτια στις παράνομες παρατάσεις που ζητούσε η κοινοπραξία ALSTOM – TOMH, ακόμη και τα εξόφθαλμα λάθη του ανίκανου σταθμάρχη δεν θα είχαν οδηγήσει στο μοιραίο γεγονός.
Και αυτό γιατί, παρότι όπως λέει ο θυμόσοφος λαός με τα «εάν» δεν γράφεται η Ιστορία, σε περίπτωση που είχε υλοποιηθεί η σύμβαση 717, η σύγκρουση των δύο τρένων θα είχε αποφευχθεί για τους εξής τρεις λόγους:
– Πρώτον: Θα λειτουργούσε η φωτεινή (αμφίδρομη) σηματοδότηση μεταξύ Λάρισας – Νέων Πόρων, το τμήμα αποκλεισμού (στο οποίο όταν εισέλθει συρμός, δεν δίνεται η δυνατότητα να εισέλθει με πράσινη ένδειξη άλλος συρμός τόσο στην ίδια όσο και στην αντίθετη κατεύθυνση) θα ήταν από τη Λάρισα έως τους Νέους Πόρους. Συνεπώς, με την αναχώρηση του μοιραίου επιβατικού συρμού IC-62 την ώρα 23.06 από τη Λάρισα προς Νέους Πόρους, το φωτόσημα κατά την έξοδο από Νέους Πόρους προς Λάρισα θα είχε μεταπέσει αμέσως στην ένδειξη κόκκινο, ενδεχόμενο που θα ήταν αδύνατο και εξαιρετικά απίθανο να παραβλέψουν και να παραβιάσουν κατά την κίνησή τους και οι δύο μηχανοδηγοί του εμπορικού 63503. Επομένως, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, η φωτεινή (αμφίδρομη) σηματοδότηση θα επαύξανε καθοριστικά το επίπεδο ασφαλείας και θα αποφευγόταν η θέση σε αντίρροπη πορεία επί της αυτής γραμμής (καθόδου) των δύο αμαξοστοιχιών. Σε κάθε, δε, περίπτωση, ακόμη κι αν οι εν λόγω συρμοί-αμαξοστοιχίες θα κινούνταν αντίρροπα επί της ίδιας γραμμής, όπως και έγινε στην προκειμένη περίπτωση, οι μηχανοδηγοί των αμαξοστοιχιών υπακούοντας στις φωτεινές ενδείξεις θα σταματούσαν-ακινητοποιούσαν τους συρμούς-αμαξοστοιχίες σε ικανή απόσταση ασφαλείας μεταξύ τους και μετά βεβαιότητας θα αποφευγόταν με αυτόν τον τρόπο το τραγικό δυστύχημα!
– Δεύτερον: Εάν είχε υλοποιηθεί η σύμβαση 717 μεταξύ Λάρισας και Νέων Πόρων θα είχε αναταχθεί και θα λειτουργούσε και η φωτεινή (αμφίδρομη) σηματοδότηση αλλά και η τηλεδιοίκηση της Λάρισας, η οποία δεν λειτουργούσε από το 2019. Ως αποτέλεσμα, η χάραξη δρομολογίου της επιβατικής αμαξοστοιχίας IC-62 θα γινόταν από τον κεντρικό χειριστή (τηλεδιοικητή) και θα διαβιβαζόταν για εκτέλεση στον σταθμάρχη Λάρισας. Εκείνος, σύμφωνα πάντα με το κατηγορητήριο, θα έλεγχε το χαραχθέν από τον κεντρικό χειριστή δρομολόγιο της επιβατικής αμαξοστοιχίας IC-62 και κατόπιν ή θα το υλοποιούσε ή θα διατύπωνε στον κεντρικό χειριστή (τηλεδιοικητή) πιθανές αντιρρήσεις. Συνεπώς, στην τηλεδιοίκηση ο κεντρικός χειριστής (δηλαδή το ανθρωποτεχνικό σύστημα 1ου επιπέδου) θα είχε ένα (επίσης ανθρωποτεχνικό) 2ο επίπεδο ελέγχου (τον σταθμάρχη), και επομένως στην προκειμένη περίπτωση, στην περίπτωση που λειτουργούσε κανονικά η τηλεδιοίκηση, το επίπεδο ασφαλείας θα προσέγγιζε το μέγιστο, με αποτέλεσμα την μετά βεβαιότητας αποφυγή της μετωπικής σύγκρουσης των αμαξοστοιχιών. Όμως «ακόμη και αν δεν είχε λάβει χώρα η χάραξη του δρομολογίου της επιβατικής από τον κεντρικό χειριστή (τηλεδιοικητή) κατά τα αμέσως προδιαλαμβανόμενα, αυτός (κεντρικός χειριστής – τηλεδιοικητής) εκτελών κατά τον ίδιο χρόνο (βάρδια) με τον ανωτέρω εκτελούντα μόνο υπηρεσία σταθμάρχη του Σ.Σ. Λάρισας, μέσω της λειτουργίας του εν λόγω ουσιώδους συστήματος ασφαλείας-ελέγχου της κυκλοφορίας (Ενιαία Τηλεδιοίκηση Λάρισας – ΚΕΚ Λάρισας), θα αντιλαμβανόταν άμεσα από την επισκόπηση του πίνακα της Ενιαίας Τηλεδιοίκησης Λάρισας (ΚΕΚ Λάρισας) την ως άνω προκληθείσα δυσλειτουργία με την είσοδο της επιβατικής αμαξοστοιχίας IC-62 στη γραμμή καθόδου (με κατεύθυνση από τη Λάρισα προς τη Θεσσαλονίκη) αντί της γραμμής ανόδου, στην οποία έπρεπε να εισέλθει κανονικά κατά την έξοδό της από τον Σ.Σ. Λάρισας και θα επενέβαινε (ο κεντρικός χειριστής – τηλεδιοικητής) μέσω του συστήματος του ραδιοτηλεφώνου (R/T) ενημερώνοντας άμεσα τόσο τον σταθμάρχη βάρδιας του Σ.Σ. Λάρισας όσο και τους μηχανοδηγούς της επιβατικής αμαξοστοιχίας IC-62 και με αυτόν τον τρόπο θα διακοπτόταν άμεσα η κίνηση της αμαξοστοιχίας αυτής στη γραμμή καθόδου (με κατεύθυνση από Λάρισα προς Θεσσαλονίκη), θα ακινητοποιούνταν κατά την έξοδό της από τον Σ.Σ. Λάρισας ή αμέσως μετά, και πάντως σε ικανή απόσταση από το σημείο της σύγκρουσης, με αποτέλεσμα την μετά βεβαιότητας αποφυγή του προπεριγραφόμενου σιδηροδρομικού δυστυχήματος…».
– Τρίτον: Σε περίπτωση που είχε υλοποιηθεί η συγκεκριμένη σύμβαση (717) θα λειτουργούσε, σύμφωνα με τις δικαστικές Αρχές, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Συρμών (ΕΤCS), το οποίο θα επενέβαινε στην κίνηση των δύο αντίθετα κινούμενων τρένων. Ειδικότερα, με το συγκεκριμένο σύστημα θα ενεργοποιούνταν ο μηχανισμός ακαριαίας πέδησης των συρμών και θα ακινητοποιούνταν σε ασφαλή απόσταση, με αποτέλεσμα να αποφευχθεί η σφοδρή σύγκρουση που σκόρπισε τον θάνατο.
Δεν μερίμνησαν
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, οι πράξεις και οι παραλείψεις των 16 στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ οδήγησαν στην τραγωδία των Τεμπών, καθώς ενώ είχαν «ιδιαίτερη νομική υποχρέωση και όφειλαν να μεριμνήσουν τόσο για την πλήρη εμπρόθεσμη υλοποίηση-εκτέλεση και περάτωση του έργου της σύμβασης 717/14 και την ανάταξη των συστημάτων που αυτή προέβλεπε, όσο και για την επιβολή των ποινικών ρητρών και της κήρυξης έκπτωτης της αναδόχου κοινοπραξίας», δεν έκαναν το παραμικρό! Κατά τις δικαστικές Αρχές, όμως, το μοιραίο δυστύχημα θα είχε (μετά βεβαιότητας) αποφευχθεί καθώς εάν οι κατηγορούμενοι είχαν πράξει τα δέοντα είτε το φυσικό αντικείμενο της σύμβασης 717/14 θα είχε ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος, είτε με την επιβολή των ανάλογων προβλεπόμενων ποινικών ρητρών η κοινοπραξία ALSTOM – TOMH θα συμμορφωνόταν και θα το εκτελούσε σε πολύ συντομότερο χρόνο, και πάντως σε ικανό χρόνο πριν από τη μοιραία νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023.
Σπάσιμο έργου και παρατάσεις
Εν πολλοίς το κατηγορητήριο του ανακριτή Λάρισας υιοθετεί πλήρως όλα όσα καταγράφονται στο πολυσέλιδο πόρισμα των Ευρωπαίων εισαγγελέων που είχε αποκαλύψει η «Μ» στο φύλλο της Κυριακής 17ης Δεκεμβρίου 2023, σε ό,τι αφορά τον τρόπο που εκτροχιάστηκε -για λόγους διαφθοράς- η συγκεκριμένη σύμβαση. Στην ουσία το κατηγορητήριο παρουσιάζει τα εμπλεκόμενα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ ως «βαποράκια συμφερόντων». Όπως αναφέρεται, «οι κατηγορούμενοι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ δεν είχαν ειλικρινή πρόθεση να εφαρμόσουν τη σύμβαση 717 και να υλοποιήσουν το αντικείμενο αυτής -το οποίο μάλιστα συνδεόταν άρρηκτα με την ασφάλεια κυκλοφορίας των τρένων, όπως αποδείχθηκε με τον τραγικότερο τρόπο από το δυστύχημα στο Άδενδρο και το πρόσφατο πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, τα οποία θα είχαν με βεβαιότητα αποφευχθεί εάν είχε ολοκληρωθεί το αντικείμενο της σύμβασης 717 με το σύστημα ETCS σε λειτουργία-, αλλά να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα της αναδόχου κοινοπραξίας, όπως αυτά θα εκτεθούν αναλυτικώς στη συνέχεια».
Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, εάν τα στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ είχαν πραγματικά πρόθεση να εκτελέσουν τη σύμβαση 717 δεν θα δέχονταν σιωπηρά τον αυθαίρετο διαχωρισμό της εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου σε δύο μέρη (στο τμήμα ΣΚΑ – Πλατύ τεχνολογίας Bombardier και στο τμήμα Πλατύ – Προμαχώνας τεχνολογίας ALSTOM), δεν θα δέχονταν τη μη εμπλοκή της ALSTOM στην τεχνική μελέτη, ούτε, τέλος, θα αποδέχονταν την εκτέλεση του έργου στο πρώτο αυτό τμήμα από μόνη την εταιρεία ΤΟΜΗ, η οποία όχι μόνο δεν διέθετε η ίδια εμπειρία στη σιδηροδρομική σηματοδότηση, αλλά, επιπροσθέτως, χρησιμοποίησε παρανόμως την εταιρεία KOMEL, η οποία δεν διέθετε καμία ειδική τεχνογνωσία σχετικά. Αντιθέτως, θα καλούσαν την εταιρεία ALSTOM να εκπληρώσει τις συμβατικές υποχρεώσεις της και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα προέβαιναν στην επιβολή των προβλεπόμενων ποινικών ρητρών και εν συνεχεία θα κινούσαν τη διαδικασία έκπτωσής της από το έργο.
Τι θα υποστηρίξουν οι κατηγορούμενοι
Από την πλευρά τους τα 16 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ που κατηγορούνται για τα αδικήματα της διατάραξης ασφάλειας των συγκοινωνιών που τελέστηκε με πράξεις, ενέργειες και παραλείψεις, και για τα πλημμελήματα της ανθρωποκτονίας, της βαριάς σωματικής βλάβης και της ελαφράς σωματικής βλάβης από αμέλεια κατά συρροή, αρνούνται οποιαδήποτε κατηγορία τους αποδίδεται. Μάλιστα μερικοί εξ αυτών βλέπουν πίσω από την άσκηση δίωξης πολιτικό δάκτυλο φωτογραφίζοντας τον υπουργό Δικαιοσύνης, Γιώργο Φλωρίδη. Συνήγοροι των κατηγορουμένων με τους οποίους ήρθε σε επαφή η «Μ» ανέφεραν ότι αποτελεί νομικό άλμα η σύμβαση 717 με τα όσα συνέβησαν στα Τέμπη, υποστηρίζοντας ότι θα αποκαλύψουν την πλήρη αλήθεια ενώπιον του φυσικού τους δικαστή. Παράλληλα εξέφραζαν την απορία τους για ποιο λόγο δεν είναι κατηγορούμενοι οι εργολάβοι. Τα 16 πρόσωπα τα οποία πάντως αναμένεται να οδηγηθούν στις δικαστικές Αρχές της Λάρισας είναι οι: Διονύσιος Ράππος, Γεώργιος Κατάκος, Βασίλειος Παππάς, Κωνσταντίνος Βενετσανάκος, Απόστολος Τσακίρης, Εμμανουήλ Γεωργιλάκης, Νικόλαος Δένης, Άνθιμος Αμανατίδης, Παύλος Κουζής, Λουκία Τουμπανάκη, Σταμάτιος Ελευθερίου, Δημήτριος Τσοτσορός, Αθανάσιος Βούρδας, Χρήστος Διονέλης, Χρήστος Βίνης και Κωνσταντίνος Χρονάκης.
