Η κατάρρευση του γάμου ενός ζευγαριού καλλιτεχνών, οι οποίοι συμφωνούν να πάρουν συναινετικό διαζύγιο, ώστε να προφυλάξουν τον γιο τους από έναν ψυχοφθόρο χωρισμό είναι το θέμα που πραγματεύεται η πολυβραβευμένη ταινία του Netflix «The Marriage Story». Οι καλές προθέσεις του ζευγαριού γρήγορα μετατρέπονται σε μια ολομέτωπη σύγκρουση, η οποία αποδεικνύεται ακόμη πιο οδυνηρή από τον ίδιο τον χωρισμό, από τη στιγμή που ακολουθούν την απαιτούμενη νομική διαδικασία.
Tου ΣΤΑΘΗ ΜΠΑΛΤΑ
Η διάταξη για τον ψηφιακό χωρισμό των ζευγαριών αποτελεί νόμο του κράτους και τα συναινετικά θα μπορούν πια, από τον Ιούλιο, να εκδίδονται από τον υπολογιστή. Η «Μ» παρουσιάζει όλες τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για τη λύση του γάμου
Διαδικασίες
Αν η συγκεκριμένη ταινία γυριζόταν τον Ιούλιο του 2021 με επίκεντρο την Ελλάδα, ίσως η σύγκρουση αυτή να μπορούσε να αποφευχθεί. Και αυτό γιατί οι υπάρχουσες πολύπλοκες διαδικασίες για την έκδοση διαζυγίου στη χώρα μας αναμένεται να απλοποιηθούν μέσω του ψηφιακού διαζυγίου. Άπαξ και ένα ζευγάρι αποφασίσει να λύσει τον γάμο του κοινή συναινέσει θα μπορέσει να ολοκληρώσει τη διαδικασία «με ένα κλικ», με τη διαδικασία να παίρνει λίγο περισσότερο από 10 ημέρες. Θεωρητικά, μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα είναι δύσκολο ένα «βελούδινο» διαζύγιο να προλάβει να τιναχτεί στον αέρα, όπως συμβαίνει στην ταινία του Netflix.
Το ελληνικό Οικογενειακό Δίκαιο σταδιακά περνάει στην ψηφιακή εποχή, με τη σφραγίδα του υπουργείου Δικαιοσύνης. Έτσι, η διάταξη για το ψηφιακό διαζύγιο αποτελεί νόμο του κράτους και τα συναινετικά διαζύγια θα μπορούν πια, από τον Ιούλιο, να εκδίδονται από τον υπολογιστή. Η «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» εξηγεί αναλυτικά τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για τη λύση του γάμου, ενώ απλώνει τις «κεραίες» της στην κοινότητα των δικηγόρων, προκειμένου να μπουν στη συζήτηση οι απόψεις και οι προβληματισμοί τους για το «διαζύγιο με ένα κλικ».
Τα βήματα
1. Ο ένας εκ των δύο δικηγόρων που εκπροσωπούν το ζευγάρι συνδέεται στην ειδική πλατφόρμα που θα διαμορφωθεί στην ιστοσελίδα gov.gr με τους κωδικούς Taxisnet του ενδιαφερομένου, εισάγοντας βασικά στοιχεία του. Πρόκειται για τον αριθμό, τον τόμο και το έτος της Ληξιαρχικής Πράξης Γάμου, καθώς και τον κωδικό του ληξιαρχείου που την εξέδωσε και το επώνυμο ενός εκ των συζύγων. Εναλλακτικά είτε τους ΑΦΜ είτε τους ΑΜΚΑ των δύο συζύγων, αλλά και τα επώνυμα και τα email τους. Με την ολοκλήρωση οι δικηγόροι και των δύο πλευρών, οι σύζυγοι και ο συμβολαιογράφος λαμβάνουν email που τους ενημερώνει ότι ξεκίνησε η διαδικασία.
2. Ο έτερος δικηγόρος λαμβάνει email, μέσω του οποίου καλείται να επιβεβαιώσει τα στοιχεία, το τελικό έγγραφο και την επιλογή του συμβολαιογράφου.
3. Οι σύζυγοι, έχοντας ενημερωθεί, συνδέονται στην εφαρμογή για να δώσουν την τελική συναίνεση για τη συνέχεια της διαδικασίας.
4. Μόλις δώσουν έγκριση στο κείμενο των δύο δικηγόρων και τη συναίνεση στη συνέχιση της διαδικασίας, η εφαρμογή εκκινεί το δεκαήμερο που μεσολαβεί για να ολοκληρωθεί η διαδικασία λύσης του γάμου. Μόλις περάσουν οι 10 ημέρες, σύζυγοι, δικηγόροι και συμβολαιογράφος ενημερώνονται ώστε να υπογραφεί η συμβολαιογραφική πράξη είτε ψηφιακά είτε φυσικά.
5. Μόλις υπογραφεί, ο συμβολαιογράφος μπαίνει στην εφαρμογή για να οριστικοποιήσει το διαζύγιο. Επίσης θα υπάρχει πεδίο κειμένου που θα αφορά τη συμφωνία για την επιμέλεια των τέκνων. Στην περίπτωση που ο γάμος ήταν θρησκευτικός, ο συμβολαιογράφος θα πρέπει να εισαγάγει στην εφαρμογή τα στοιχεία από την απόφαση πνευματικής λύσης γάμου και ειδικότερα την ημερομηνία και τη μητρόπολη έκδοσης και τον σχετικό αριθμό πρωτοκόλλου της μητρόπολης.
6. Η εφαρμογή ενημερώνει το μητρώο πολιτών μέσω ειδικής ηλεκτρονικής υπηρεσίας (webservice), η οποία επιστρέφει έναν μοναδικό κωδικό βάσει του οποίου οι σύζυγοι και οι δικηγόροι θα μπορούν να επικοινωνήσουν με τον ληξίαρχο για την εξέλιξη της υπόθεσης. Οι δύο σύζυγοι, οι δύο δικηγόροι και ο συμβολαιογράφος ενημερώνονται μέσω email για την ολοκλήρωση της συμβολαιογραφικής διαδικασίας. Το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου περιλαμβάνει μοναδικό αναγνωριστικό για το διαζύγιο και σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Το ζευγάρι θα θεωρείται και επίσημα διαζευγμένο.
Εγκλεισμός
Το 2020 και το 2021 μπορεί να χαρακτηριστεί ως η διετία των διαζυγίων. Είναι γεγονός ότι οι συνθήκες του εγκλεισμού που επέβαλε η πανδημία εκτονώθηκαν στις διαπροσωπικές σχέσεις, με τις αιτήσεις για διαζύγιο να αυξάνονται δραματικά. Η «Μ» επικοινώνησε τόσο με δικηγορικούς συλλόγους όσο και με γραμμές στήριξης. Μπορεί να μην είχαν να διαθέσουν συγκεκριμένα στοιχεία καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής κάποια επίσημη καταγραφή, όμως ήταν σε θέση να μας επιβεβαιώσουν ότι στις γραμματείες όλων των δικηγορικών συλλόγων οι αιτήσεις για λύση των γάμων «πέφτουν βροχή» από τον Μάρτιο του 2020. Παράλληλα, πάνω από το ένα πέμπτο των κλήσεων στις γραμμές στήριξης αφορούσαν θέματα διαζυγίου και γενικότερα ακανθώδη προβλήματα συμβίωσης μεταξύ συζύγων.
«Αν κρίνω από το πόσες υποθέσεις διαζυγίων έρχονται στο γραφείο μου, αλλά και από τα νούμερα που ακούω από συναδέλφους, θα έλεγα ότι οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις όχι απλώς έχουν αυξηθεί, αλλά έχουν πολλαπλασιαστεί εκθετικά από την περίοδο που ξεκίνησε η καραντίνα. Ζευγάρια που ήταν σε διάσταση αναγκάστηκαν να ξαναβρεθούν κάτω από την ίδια στέγη, εξαιτίας των πολλών οικονομικών προβλημάτων» σημειώνει στην «Μ» ο Χαράλαμπος Β. Κατσιβαρδάς, γνωστός δικηγόρος Αθηνών που είναι ειδικευμένος, μεταξύ άλλων, σε ζητήματα Οικογενειακού Δικαίου.
Ο ίδιος πάντως επισήμανε σε όλους τους τόνους ότι είναι ιδιαίτερα προβληματισμένος από την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, καθώς υποστηρίζει ότι «θα προξενήσει περισσότερα προβλήματα παρά θα επιλύσει. Ως προς τους όρους του Οικογενειακού Δικαίου, η έλλειψη υποδομής στην επικράτεια θα δυσχεράνει την απονομή της δικαιοσύνης απ’ ό,τι θα την επιταχύνει. Τρανή απόδειξη είναι η επιβράδυνση λειτουργίας του κράτους συλλήβδην, μεσούσης της πανδημίας και διαρκούντων των αλλεπάλληλων εγκλεισμών, εξαιτίας και συνεπεία της ψηφιοποίησης» αναφέρει ο έμπειρος δικηγόρος.
Αντίθετα, η Σοφία Σταυροπούλου, μαχόμενη δικηγόρος 15ετίας που έχει χειριστεί αμέτρητα διαζύγια, επισημαίνει στην «Μ» ότι δεν έχει αρνητική προδιάθεση απέναντι στο ψηφιακό διαζύγιο. «Αναμφίβολα είναι τάση της εποχής να ψηφιοποιούνται πολλές υπηρεσίες. Δεν γινόταν ο κλάδος μας να αποτελέσει εξαίρεση. Αυτό που έχω συμπεράνει βάσει των όσων γνωρίζουμε για το ψηφιακό διαζύγιο είναι ότι ουσιαστικά αλλάζει μόνο η μορφή και επιταχύνεται η διαδικασία, αν η λύση του γάμου είναι συναινετική. Όλα τα άλλα παραμένουν ίδια και το διαζύγιο μεταφέρεται απλώς σε μια ψηφιακή πραγματικότητα» σημειώνει.
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί