O πατέρας που ποτέ δεν µε αποδέχτηκε…
Tου ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ
Βιολογική κόρη του Σταμάτη Σπανουδάκη ισχυρίζεται ότι είναι η Μαριλένα
Σπανουδάκη, η οποία ζητά διενέργεια ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και test DNA
προκειμένου να αποδειχθεί, όπως λέει, η αλήθεια. Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ»
παρουσιάζει αποκλειστικά την αίτηση αναψηλάφησης της υπόθεσης που υπέβαλε η
48χρονη γυναίκα, η οποία γεννήθηκε όταν ακόμα ο μουσικοσυνθέτης ήταν
παντρεμένος με τη μητέρα της Φωτεινή Πιτσιγκώνη.
Στις 26.4.73 ο Σπανουδάκης έκανε αγωγή κατά της μητέρας της, με την οποία
ζητούσε η Μαριλένα να κηρυχθεί μη γνήσιο τέκνο του. Το 1976 το δικαστήριο,
βασιζόμενο σε μια εξέταση αίματος, έκανε δεκτή την αγωγή του διάσημου
μουσικοσυνθέτη, ο οποίος εκείνη την περίοδο είχε πάρει πλέον διαζύγιο από τη
Φωτεινή Πιτσιγκώνη. Όπως αναφέρει η Μαριλένα Σπανουδάκη: «Η προσβαλλόμενη
απόφαση είναι οριστική και αμετάκλητη καθώς δεν ασκήθηκε κανένα ένδικο μέσο από
τη μητέρα μου…».
Σε αιματολογικές εξετάσεις που υπεβλήθη όμως πρόσφατα η Φωτεινή Πιτσιγκώνη
προέκυψε ότι έχει την ίδια ομάδα αίματος με την κόρη της, ενώ σύμφωνα με την
πραγματογνωμοσύνη της υφηγήτριας ιατρού αιματολόγου Βασιλικής-Αικατερίνης
Μανδαλάκη-Γιαννιτσιώτη, η οποία κατατέθηκε ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου το
1975, είχε διαφορετική ομάδα αίματος.
Απόφαση
«Η εκδοθείσα απόφαση, η οποία ήδη προσβάλλεται με την υπό κρίση αίτησή μου,
στηρίχθηκε εξ ολοκλήρου αφενός σε ψευδείς καταθέσεις μαρτύρων και αφετέρου σε
μία ιατρική γνωμοδότηση, η οποία συντάχθηκε βάσει των ιατρικών δεδομένων και
μεθόδων της δεκαετίας του 1970.
Υπό το πρίσμα αυτό, η εκδοθείσα απόφαση και η τυχόν άρνηση αναψηλάφησης της προσβαλλόμενης απόφασης ενόψει της δυνατότητας διεξαγωγής γενετικής εξέτασης DNA συνιστά άμεση παραβίαση του δικαιώματός μου στην οικογενειακή ζωή», τονίζει η Μαριλένα Σπανουδάκη.
Στην αίτηση αναψηλάφησης αναφέρεται ότι ο μουσικοσυνθέτης είχε δεχθεί αρχικά
να υποβληθεί σε εξέταση DNA, αλλά τελικά αυτή δεν έγινε ποτέ.
Το τεστ είχε συμφωνηθεί να γίνει μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου 2021 στο εργαστήριο
γενετικής του γνωστού δικαστικού πραγματογνώμονα-γενετιστή Γιώργου Φιτσιάλου.
Σε αυτήν θα έδινε δείγμα και η μητέρα της Μαριλένας. Είχαν μάλιστα συντάξει τα
απαραίτητα έγγραφα, μεταξύ των οποίων και ιδιωτικό συμφωνητικό, και περίμεναν τις
τελικές παρατηρήσεις από την τότε πληρεξούσια εκπρόσωπο του Σταμάτη
Σπανουδάκη, δικηγόρο Μαρίνα Μπράβου-Μπιτσαξή.
Όπως αναφέρουν, η πλευρά του μουσικοσυνθέτη σκόπευε αρχικά να ορίσει ως τεχνικό σύμβουλο τον ιατρό-γενετιστή
κ. Κωνσταντίνο Πάγκαλο. Στις 5 Ιουλίου, δύο ημέρες πριν από το προγραμματισμένο
ραντεβού για τη λήψη δείγματος του τεστ DNA, ενημερώθηκαν μέσω email ότι τη
νομική εκπροσώπηση του μουσικοσυνθέτη ανέλαβε ο δικηγόρος Νίκος Αγαπηνός,
χωρίς να υπάρχει ανάκληση εντολής εκπροσώπησης από τη δικηγόρο με την οποία
συνομιλούσαν επί τέσσερις μήνες. Ο Σταμάτης Σπανουδάκης τελικά δεν εμφανίστηκε
ποτέ στο εργαστήριο γενετικής, χωρίς άλλη ενημέρωση.
Εκδίκαση
Στη εκδίκαση της αίτησης αναψηλάφησης που πραγματοποιήθηκε την περασμένη
∆ευτέρα στο Πρωτοδικείο Αθηνών, η 78χρονη Φωτεινή Πιτσιγκώνη εξέφρασε τη
βεβαιότητα ότι ο τότε σύζυγός της είναι ο βιολογικός πατέρας της Μαριλένας
Σπανουδάκη. Η ίδια επιβεβαίωσε ότι υπήρχε συμφωνία με τον μουσικοσυνθέτη να
δώσει δείγμα DNA για την εξέταση. Οι δικαστές δέχθηκαν να καταθέσει ως μάρτυρας
η μητέρα της 48χρονης, μόνο όμως για να αναφερθεί στο γιατί δεν προσκόμισε στη
δίκη το έγγραφο από την εξέταση αίματος. Σε ερώτηση της έδρας αν υπάρχει η τότε
ιατρική πραγματογνωμοσύνη και η εξέταση αίματος, η κυρία Πιτσιγκώνη είπε ότι δεν
της την έδωσε ποτέ ο τότε δικηγόρος της, ο οποίος μάλιστα έχει διαγραφεί από τον
∆ΣΑ.
Όπως αναφέρει ο δικηγόρος Θέμης Σοφός στην αίτηση ανάκλησης, «σύμφωνα με
την απόφαση 3/2005 του Αρείου Πάγου, όταν ο φερόμενος ως πατέρας αρνείται να
υποβληθεί σε εξετάσεις που διατάχθηκαν από το δικαστήριο, από την άρνηση εκείνου
τεκμαίρεται αμαχήτως ό,τι ευνοϊκό για τον αντίδικο θα περιείχε η έκθεση των ιατρών αν
η πραγματογνωμοσύνη που διατάχθηκε γινόταν κανονικά». ∆ηλαδή ο Άρειος Πάγος,
ανεξάρτητα από τα αποδεικτικά μέσα που θα προσκομίσει ο πιθανός πατέρας, αν
εκείνος δεν δεχθεί να κάνει το τεστ DNA, τότε αυτοδικαίως θεωρεί ότι το εξεταζόμενο
παιδί είναι δικό του. Επικαλείται μάλιστα μία απόφαση που έλαβε το Ευρωπαϊκό
∆ικαστήριο ∆ικαιωμάτων του Ανθρώπου το 2019.
Σύμφωνα με αυτήν, «η υποχρεωτική εξέταση DNA πατρότητας δεν αποτελεί
παραβίαση της ιδιωτικής ζωής. Οι δικαστές αποφάνθηκαν ακόμα ότι «η άρνηση
αναψηλάφησης απόφασης για την αναγνώριση πατρότητας παραβίασε το δικαίωμα
στην οικογενειακή ζωή».
Ο γάμος
Ο διάσημος μουσικοσυνθέτης γνώρισε τη Φωτεινή Πιτσιγκώνη το 1969 στο Olympic
Palace επί της οδού Φιλελλήνων, στο οποίο αμφότεροι δραστηριοποιούνταν
επαγγελματικά. Ο 21χρονος τότε Σταμάτης ήταν μέλος του μουσικού συγκροτήματος
στο κέντρο διασκέδασης του ξενοδοχείου, όπου η 26χρονη Φωτεινή είχε μόλις
πραγματοποιήσει τα εγκαίνια υποκαταστήματος με γυναικεία είδη ρουχισμού και
αξεσουάρ στον ίδιο χώρο. Οι δύο τους σύναψαν θυελλώδη ερωτική σχέση, η οποία
τούς οδήγησε πολύ σύντομα στα σκαλιά της εκκλησίας. Στον γάμο τους που έγινε στις
5 Ιουνίου 1970 παρευρέθη η «καλή κοινωνία της εποχής», μεταξύ των οποίων η
ηθοποιός Βέρα Κρούσκα, ο Ζάχος Χατζηφωτίου κ.ά.
Οι νεόνυμφοι εγκαταστάθηκαν σε οικία που τους είχε παραχωρήσει η οικογένειά
του μουσικοσυνθέτη στην Κηφισιά. Στη διάρκεια του γάμου η Φωτεινή έκανε συχνά
ταξίδια στη Μύκονο όπου είχε κατάστημα ένδυσης, ενώ ο Σπανουδάκης ασχολούνταν
με τη μουσική. ∆εχόταν μάλιστα συνεχείς, πολύωρες επισκέψεις στην οικία τους από
καλλιτέχνες και μη, φίλους του.
Τα ναρκωτικά
«Η μητέρα μου είχε αντιληφθεί ότι ο καθ’ ου έκανε χρήση ναρκωτικών ουσιών με
τους φίλους του, αλλά ήταν τόσο ερωτευμένη μαζί του που δεν ήθελε να έλθει σε ρήξη
μαζί του. Εντούτοις, του εκδήλωσε πολλάκις τη δυσαρέσκειά της και την επίμονη
άρνησή της να τον ακολουθήσει στις επιλογές του», αναφέρει η Μαριλένα. Τη χρήση
ναρκωτικών έχει παραδεχθεί δημόσια ο μουσικοσυνθέτης σε συνέντευξή του στο
«Ενώπιος Ενωπίω» του Νίκου Χατζηνικολάου: «Είναι η μαυρίλα που σου έρχεται με
τα ναρκωτικά. Ένας άνθρωπος μου είπε για τον Χριστιανισμό κι έλεγα τι μου λέει ο
τρελός… Τότε τα ναρκωτικά ήταν της μόδας… Θυμήθηκα τότε τα λόγια του νεαρού για
τον Χριστό κι είπα αν υπάρχεις δείξε μου και θα το ακολουθήσω σε όλη μου τη ζωή,
αλλιώς άσε με ήσυχο. Μου το έδειξε και δεν εξηγείται το πώς…».
Λίγους μήνες μετά τον γάμο, τον Αύγουστο του 1970, η μητέρα της Μαριλένας
έμεινε έγκυος. Η εγκυμοσύνη αυτή χαροποίησε και τους δύο, ιδίως διότι είχε
προηγηθεί ακόμη μία κύηση πριν από την τέλεση του γάμου, η οποία διεκόπη. «Όμως
η δεύτερη αυτή εγκυμοσύνη δεν εξελίχθηκε ομαλά και η μητέρα μου απέβαλε ενώ
διένυε τον 5ο μήνα κυήσεως περί τις αρχές του 1971, γεγονός που την οδήγησε, τότε,
σε ψυχολογική και σωματική κατάρρευση», αναφέρεται στην αίτηση.
Ο μουσικοσυνθέτης είχε καταφέρει να λάβει δύο φορές αναβολή από τον Στρατό.
Τον Μάρτιο του 1971, γνωρίζοντας ότι σύντομα θα κληθεί να υπηρετήσει, αποφάσισε
να μετακομίσει μόνιμα στο Παρίσι. Η απόφαση αυτή προκάλεσε αναστάτωση στη
σύζυγό του, ενώ ούτε οι γονείς του ήταν σύμφωνοι: «Η μητέρα μου δεν ήταν εις θέσιν
να τον ακολουθήσει αμέσως σε μια τέτοια αιφνίδια, βίαιη, μονομερή και αδικαιολόγητη
μετοίκηση στο εξωτερικό, αφενός διότι η κατάσταση της υγείας της ήταν εύθραυστη
λόγω της αποβολής που υπέστη σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, αφετέρου δε
επιθυμούσε μετά την αποκατάσταση της υγείας της να συνεχίσει να δραστηριοποιείται
επιχειρηματικά, ως ανωτέρω ανέφερα, στην Ελλάδα, καθώς βιοποριζόταν από αυτήν
την απασχόλησή της», περιγράφει η Μαριλένα.
Το 1971 και το 1972 η Φωτεινή τον επισκεπτόταν συχνά στο Παρίσι, ενώ
παράλληλα αλληλογραφούσαν τακτικά. Στις επιστολές ο Στ. Σπανουδάκης εξέφραζε
συχνά τον έρωτά του και την αγάπη του προς τη σύζυγό του. Συγκάτοικός του στην
«Πόλη του Φωτός» ήταν ο γνωστός μετρ των δημοσίων σχέσεων Άγγελος ∆ρούλιας.
Όπως αναφέρει η Μαριλένα, τα προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού δεν άργησαν
να εμφανιστούν. «Κατά τη διάρκεια της διαμονής της στο Παρίσι υπέπεσε στην
αντίληψη της μητέρας μου ότι ο Σταμάτης Σπανουδάκης ελάμβανε ερωτικά
τηλεγραφήματα από μια άγνωστη γυναίκα, η οποία υπέγραφε με το ψευδώνυμο Τζο.
Μάλιστα, όπως η ίδια μου εκμυστηρεύθηκε, υπήρξαν έντονοι καβγάδες μεταξύ τους,
καθώς ο ίδιος της επιβεβαίωσε ότι συνεχίζει να κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών και η
μητέρα μου του ζητούσε επίμονα να σταματήσει. Εντούτοις, οι συζυγικές τους σχέσεις
ήταν ενεργείς και η σύλληψή μου έγινε τον Μάιο του 1972. Η μητέρα μου ανακάλυψε
ότι είναι έγκυος όταν ακόμη βρισκόταν στο Παρίσι», γράφει στην αίτησή της η
Μαριλένα και συνεχίζει:
«Στο άκουσμα της είδησης, ο μουσικοσυνθέτης εξερράγη και της δήλωσε
χαρακτηριστικά ότι «εμένα αυτό το παιδί δεν θα με πει ποτέ μπαμπά». Η αποστροφή
του για το παιδί που κυοφορούσε η μητέρα μου, δηλαδή εμένα, εξηγούνταν από τη
σύναψη της νέας σχέσης του και την επιλογή έκλυτου βίου που είχε αποφασίσει να
διάγει, δίχως δεσμεύσεις και υποχρεώσεις».
Αντίδραση
Η 48χρονη αναφέρει: «Παρά τη σθεναρή αντίδραση του πατέρα μου, η μητέρα μου
ήθελε διακαώς να φέρει στον κόσμο το παιδί τους, δηλαδή εμένα, και αποφάσισε να
επιστρέψει άμεσα στην Ελλάδα προκειμένου να με προστατεύσει, διότι φοβόταν κάθε
πιθανή αντίδρασή του εναντίον της, αλλά και την πορεία της εγκυμοσύνης λόγω του
επιβαρυμένου παρελθόντος δύο ατυχών εγκυμοσυνών… Ενόψει της εκπεφρασμένης
άρνησης του πατέρα μου να αποδεχθεί τη νέα εγκυμοσύνη καθώς και των υποψιών
και βάσιμων ενδείξεων της μητέρας μου για τη σύναψη εξωσυζυγικής σχέσης εκ
μέρους του, εκείνη απευθύνθηκε σε Γάλλο δικηγόρο, ο οποίος τη συμβούλευσε να
κάνει αίτηση σε αρμόδιο δικαστικό επιμελητή Παρισίων, ο οποίος και θα βεβαίωνε ότι
ο μουσικοσυνθέτης έχει εξωσυζυγική σχέση. Επρόκειτο για μια συνήθη, τυπική
διαδικασία, η οποία εφαρμοζόταν κατά κόρον στη Γαλλία».
Στις 29 Ιουνίου 1972, ο αρμόδιος δικαστικός επιμελητής πραγματοποίησε
αιφνιδιαστική επίσκεψη στην οικία του Σπανουδάκη και βεβαίωσε ότι σε αυτό έμενε με
τη Θεοδώρα Ιωάννου.
Η Μαριλένα γεννήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 1973 έπειτα από μία δύσκολη
εγκυμοσύνη, κατά τη διάρκεια της οποίας η μητέρα της αναγκάστηκε να παραμείνει
κλινήρης. Όπως αναφέρει η αίτηση αναψηλάφησης, ο Σταμάτης Σπανουδάκης
επικοινώνησε με τη μητέρα της τηλεφωνικά αρκετές φορές, «πλην, όμως, εκείνος ήταν
παντελώς απών και αδιάφορος για τη μητέρα και το μωρό τους».
«Χωρίς στοιχεία»
Ο Βασίλης ∆ημακόπουλος, νομικός εκπρόσωπος του Σταμάτη Σπανουδάκη,
απευθυνόμενος στους δικαστές είπε ότι η αίτηση της 48χρονης Μαριλένας πρέπει να
απορριφθεί καθώς δεν υπάρχει η παλαιά ιατρική πραγματογνωμοσύνη, αλλά ούτε και
νέα στοιχεία που να δικαιολογούν αναψηλάφηση της υπόθεσης. Η απόφαση του
δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί σε μερικούς μήνες.
Το επώνυµο
Όπως αναφέρεται στην αίτηση αναψηλάφησης, ο μουσικός δημιουργός
αποδέχθηκε ενώπιον συμβολαιογράφου να δοθεί το επώνυμό του στη Μαριλένα, η
οποία σε όλα τα νόμιμα πιστοποιητικά της αναγράφεται ως Σπανουδάκη. Ο γάμος
του μουσικοσυνθέτη με τη μητέρα της λύθηκε τυπικά το 1979.
«Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μου, ο καθ’ ου φέρεται να είναι ο πατέρας μου σε
άπαντα τα νομιμοποιητικά μου έγγραφα, τα καθοριστικά της ύπαρξής μου και το
όνομά του αποτυπώνεται σε αυτά με τη δική του βούληση. Η αλήθεια σχετικά με την
ταυτότητα του πατέρα μου, με την οποία έχω γαλουχηθεί από τη μητέρα μου, είναι
ότι πρόκειται για τον αληθινό πατέρα μου», αναφέρει η 48χρονη, η οποία τονίζει ότι
«η προσβαλλόμενη απόφαση καθόρισε εσφαλμένα τους όρους της ζωής μου, πέραν
κάθε νομικής και λογικής πραγματικότητας».
«Έχω πληγώσει…»
Στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Σταμάτης Σπανουδάκης, σε ερώτηση τι
θα άλλαζε αν γυρνούσαμε τον χρόνο πίσω απάντησε: «Θα ήθελα να μην έχω
πληγώσει κανέναν άνθρωπο. Γιατί οπωσδήποτε έχω πληγώσει, ακόμη και με την
απουσία μου. Βεβαίως δεν υπάρχει delete. Ό,τι λάθος έχω κάνει στη ζωή μου, που
είναι πάρα πολλά τα λάθη, με οδήγησε σε αυτό που είμαι… Έχω κάνει απίστευτα
πράγματα στη ζωή μου, θα έχω πληγώσει και ανθρώπους και κάθε μέρα που
περνάει αισθάνομαι πιο πολύ να χρειάζομαι συγχώρεση και συγγνώμη…»
πρόσθεσε.