Η προωθούμενη εφαρμογή της συν-επιμέλειας ως ο πλέον προσήκον θεσμός, άσκηση της γονικής μέριμνας, μετά την διάσπαση της εγγάμου συμβιώσεως, δέον όπως αντιμετωπισθεί απροκατάληπτα και άνευ ιδεοληπτικών αγκυλώσεων με αποκλειστικό γνώμονα το υπέρτερο συμφέρον του ανήλικου τέκνου, συνεκτιμώντας τα εγγενή προβλήματα τα οποία έχουν κατά καιρούς παρατηρηθεί από την δικαστηριακή πρακτική.
Η συν- επιμέλεια κατ’ ουσίαν, υπό μία οπτική γωνία, είναι η εξακολούθηση της από κοινού άσκηση της επιμελείας-γονικής μέριμνας προ της διάσπασης της εγγάμου συμβιώσεως, πλην όμως εις πάσα περίπτωση, δια να καταστεί λειτουργική και λυσιτελής ως προς την εξυπηρέτηση του συμφέροντος του τέκνου, προϋποθέτει αντικειμενικά την ύπαρξη αρμονικών και ομαλών σχέσεων μεταξύ των διαζευγμένων ή εν διαστάσει γονέων.
Η συν-επιμέλεια ως θεσμός, αμβλύνει τις εξ ορισμού επαχθείς συνέπειες ενός διαζυγίου και ενισχύει την ενεργή συμμετοχή αμφότερων των γονέων εις την ανατροφή και εκπαίδευση των τέκνων, αμβλύνοντας το σύνδρομο της γονικής αποξενώσεως, του γονέα ο οποίος δεν ασκεί αποκλειστικά την επιμέλεια.
Η συν-επιμέλεια ερείδεται ως προς τον πυρήνα της, εις την σύμπραξη και συναπόφαση εις τα κρίσιμα καίρια και ακανθώδη ζητήματα των ανήλικων τέκνων, παρά την ύπαρξη διάσπασης της εγγάμου συμβιώσεως, διότι εξ αντιδιαστολής, μέχρι σήμερον, η επιμέλεια κατανέμεται εις το ένα γονέα (η επιμέλεια κατ’ άρθρο 1518 του Α.Κ, περιλαμβάνει την ανατροφή, την επίβλεψη, την μόρφωση και την εκπαίδευσή του καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής και αποτελεί μερικότερη συνιστώσα της γονικής μέριμνας η οποία κατά το άρθρο 1510 του Α.Κ, ασκείται από κοινού και περιλαμβάνει την διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη που αφορούν το πρόσωπο ή την περιουσία του), ενώ ο έτερος γονέας έχει δικαίωμα άσκησης της επικοινωνίας (1520 Α.Κ) και αυτοτελής υποχρέωση καταβολής διατροφής προς το τέκνου του (1485-1486 Α.Κ).
Το πεδίο τριβής, εν προκειμένω έγκειται εις το κατά πόσο είναι εφικτό δια της συν-επιμέλειας να συνεπάγεται και ο εναλλάξ τόπος διαμονής του τέκνου και κατά πόσο αυτή η συχνή μεταβολή, διαταράσσει το εβδομαδιαίο πρόγραμμά του ανηλίκου, αντιβαίνοντας εν τέλει εις το πραγματικό του συμφέρον, εξ αυτού του λόγου προκρίθηκε (εις το νομοσχέδιο) ότι πέραν της λειτουργικής κατανομής της επιμέλειας, το τέκνο είναι προτιμότερο να ευρίσκεται σε ένα σταθερό περιβάλλον υπό την αίρεση ότι ο έτερος γονέας να δύναται όπως ασκεί διευρυμένη επικοινωνία η οποία δεν θα είναι μικρότερη με το 1/ 3 του χρόνου όπου το τέκνο διαμένει μόνιμα με τον γονέα σε εβδομαδιαία βάση.
Εν κατακλείδι, πέραν της νωπής νομοθετικής κατασκευής του θεσμού της πολύπτυχης και πολυπαραμετρικής συν-επιμέλειας, μένει να αποδειχθεί εν τοις πράγμασι, εις την βάσανο της εξατομικευμένης και περιπτωσιολογικής δικαστηριακής πρακτικής, διότι εις περίπτωση μη συναινετικής συμφωνίας περί της κοινή άσκησης της επιμέλειας μεταξύ των δύο γονέων, εν τω πλαισίω, εκδόσεως ενός συναινετικό διαζυγίου ούτως ή άλλως θα προσφύγουν αφεύκτως εις την κατ’ αντιδικία ρύθμιση ( 1512, 1513 Α.Κ) μέσω της οδού των ασφαλιστικών μέτρων και την έκδοση της προσωρινής διαταγής
Ως εκ τούτου συνάγεται ότι δια του δικαστικού αγώνος, ως προς την ρύθμιση των ζητημάτων της επιμέλειας, θα ληφθεί υπόψη εκατέρωθεν η ικανότητα του εκάστου γονέα ως προς την διασφάλιση της ομαλής ψυχοσυναισθηματικής, σωματικής και διανοητικής αναπτύξεως του παιδιού, τους δεσμούς τους οποίους αντικειμενικά έχει αναπτύξει το παιδί με εκάτερο εκ των γονέων του, χωρίς να αποκλείεται να ληφθεί υπόψη και η ίδια απροσωπόληπτη, αμερόληπτη και ανεπηρέαστη γνώμη του παιδιού, (1511 Α.Κ), κατόπιν κατ’ ιδίαν και κεκλεισμένων των θυρών εξέταση του τέκνου με τον δικαστή προς ενδυνάμωση της μορφώσεως της δικανικής του πεποιθήσεως, περί της από κοινού ανάθεσης της επιμέλειας προς αμφότερους τους δύο γονείς η έν τέλει προς την αποκλειστική ανάθεση αυτής προς τον ένα γονέα.
Συνελόντι ειπείν, πρέπει να καταστεί κοινή πεποίθηση εις την κοινωνία, ότι το παιδί δεν αποτελεί προέκταση της προσωπικότητας, ή λάφυρο ουδενός εκ των γονέων του, όλως τουναντίον δε, έχει εξίσου την ανάγκη και την φροντίδα αμφότερων των γονέων νομοτελειακά μέχρι να αυτονομηθεί εσχάτως.
Χαράλαμπος B. Κατσιβαρδάς
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω
